Cách điều trị De Quervain không cần phẫu thuật có thể bao gồm: thuốc giảm đau, nẹp cổ tay, vật lý trị liệu và tiêm corticoid. Bài viết phân tích chi tiết từng phương pháp, ưu nhược điểm và khi nào cần chuyển sang phẫu thuật.
1. Tổng quan về bệnh De Quervain
Bệnh De Quervain là tình trạng viêm bao gân vùng cổ tay – nơi các gân cơ ngón cái đi qua một ống hẹp gần xương quay. Khi tình trạng viêm xảy ra, người bệnh cảm thấy đau nhói, sưng nề, khó cử động ngón cái và cổ tay.
Thông thường, bệnh nhân De Quervain được chia thành nhiều mức độ khác nhau: từ nhẹ, trung bình đến nặng. Với những trường hợp nhẹ đến trung bình, có thể áp dụng các phương pháp điều trị không phẫu thuật để giảm đau và phục hồi chức năng.
Nếu bệnh tiến triển nặng, việc phẫu thuật giải phóng bao gân sẽ được chỉ định. Tuy nhiên, trong phạm vi bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào các giải pháp không cần phẫu thuật giúp cải thiện triệu chứng bệnh.
👉 Để có cái nhìn toàn diện hơn về bệnh, bạn có thể xem thêm: Bệnh De Quervain: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả.
2. Nguyên tắc điều trị De Quervain không phẫu thuật
Điều trị bảo tồn được áp dụng cho đa số bệnh nhân ở giai đoạn sớm. Nguyên tắc chung bao gồm:
- Giảm viêm, giảm đau.
- Hạn chế các vận động làm căng bao gân.
- Giúp bao gân hồi phục dần theo thời gian.
- Hỗ trợ phục hồi chức năng bàn tay – cổ tay.
Dưới đây là bốn nhóm giải pháp được sử dụng phổ biến:
- Thuốc giảm đau, kháng viêm.
- Nẹp cổ tay – ngón cái.
- Vật lý trị liệu.
- Tiêm corticoid tại chỗ.
3. Sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm
3.1. Thuốc giảm đau thông thường
Các thuốc như paracetamol thường được kê đơn để giảm đau nhanh chóng. Đây là lựa chọn an toàn, ít tác dụng phụ nếu dùng đúng liều.
3.2. Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs)
Ibuprofen, diclofenac hoặc meloxicam có thể giúp giảm viêm tại vùng bao gân. Tuy nhiên, bệnh nhân cần dùng theo chỉ định bác sĩ vì có nguy cơ gây tác dụng phụ trên dạ dày, gan hoặc thận.
3.3. Lưu ý khi sử dụng
- Không nên tự ý kéo dài thuốc.
- Bệnh nhân có bệnh lý nền (loét dạ dày, suy gan, suy thận) cần báo cho bác sĩ.
- Thuốc chỉ giúp kiểm soát triệu chứng, không chữa tận gốc.
4. Nẹp cố định cổ tay và ngón cái
4.1. Vai trò của nẹp
Nẹp cổ tay – ngón cái (thumb spica splint) giúp bất động vùng viêm, giảm áp lực lên bao gân. Khi ngón cái không phải hoạt động quá nhiều, quá trình lành thương diễn ra nhanh hơn.
4.2. Cách sử dụng
- Nẹp cần được đeo đúng kỹ thuật, ôm sát nhưng không quá chặt.
- Thời gian đeo trung bình 2–6 tuần, tùy mức độ viêm.
- Bệnh nhân có thể tháo nẹp khi tắm hoặc tập luyện nhẹ theo hướng dẫn.
4.3. Lưu ý
- Không nên đeo nẹp liên tục 24/24 để tránh cứng khớp.
- Cần kết hợp tập vận động nhẹ nhàng trong thời gian nghỉ nẹp.
5. Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
5.1. Bài tập kéo giãn gân
Một số động tác nhẹ nhàng giúp gân cơ linh hoạt hơn, giảm co cứng. Ví dụ: duỗi ngón cái, kéo nhẹ ngón về phía lòng bàn tay, giữ vài giây rồi thả lỏng.
5.2. Liệu pháp nhiệt – lạnh
Chườm lạnh trong giai đoạn cấp giúp giảm sưng đau. Chườm ấm hoặc paraffin giúp thư giãn gân và cơ trong giai đoạn hồi phục.
5.3. Siêu âm trị liệu – sóng ngắn
Kỹ thuật này giúp tăng tuần hoàn máu, giảm viêm tại chỗ và hỗ trợ phục hồi mô mềm.
5.4. Hướng dẫn tư thế đúng
Người bệnh cần được hướng dẫn cách cầm nắm, bế trẻ, sử dụng điện thoại hoặc máy tính đúng cách để hạn chế tái phát.
👉 Sau giai đoạn điều trị bảo tồn, phục hồi chức năng đóng vai trò rất quan trọng. Bạn có thể xem thêm bài viết: Phục hồi chức năng sau mổ De Quervain – Bài tập và lưu ý quan trọng
6. Tiêm corticoid tại chỗ
6.1. Nguyên tắc
Corticoid là thuốc chống viêm mạnh, được tiêm trực tiếp vào bao gân bị viêm. Phương pháp này thường mang lại hiệu quả nhanh chóng, giúp giảm đau rõ rệt sau 1–2 mũi tiêm.
6.2. Ưu điểm
Giảm đau nhanh, hiệu quả kéo dài nhiều tuần – nhiều tháng. Tỷ lệ thành công cao (70–90%) nếu tiêm đúng kỹ thuật và giai đoạn sớm.
6.3. Nguy cơ và lưu ý
- Không nên lạm dụng tiêm corticoid quá nhiều lần vì có thể làm yếu gân.
- Cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa để tránh biến chứng như teo da, nhiễm trùng.
7. Khi nào điều trị không phẫu thuật không còn hiệu quả?
- Sau 2–3 tháng áp dụng các phương pháp trên mà triệu chứng vẫn không cải thiện.
- Cơn đau ngày càng dữ dội, hạn chế cử động bàn tay.
- Xuất hiện biến dạng hoặc dính gân.
Trong những trường hợp này, phẫu thuật giải phóng bao gân là lựa chọn tối ưu.
8. Ưu điểm của điều trị bảo tồn so với phẫu thuật
- An toàn, ít xâm lấn, không cần nằm viện.
- Chi phí thấp hơn so với phẫu thuật.
- Thời gian hồi phục nhanh hơn.
- Có thể kết hợp linh hoạt nhiều biện pháp.
Tuy nhiên, phương pháp bảo tồn chỉ thích hợp với bệnh nhân giai đoạn nhẹ – trung bình.
9. Vai trò của bác sĩ trong điều trị De Quervain không phẫu thuật
Mặc dù có thể tự tìm hiểu, nhưng người bệnh nên thăm khám với bác sĩ chuyên khoa xương khớp hoặc ngoại chấn thương chỉnh hình để:
- Được chẩn đoán chính xác mức độ bệnh.
- Lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp.
- Hạn chế biến chứng từ việc tự ý dùng thuốc hay tiêm không đúng kỹ thuật.
10. Kết hợp lối sống lành mạnh để hỗ trợ điều trị
- Tránh các động tác lặp đi lặp lại nhiều lần như bấm điện thoại, cầm nắm vật nặng.
- Nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế gắng sức vùng cổ tay.
- Tập luyện nhẹ nhàng, tăng dần khi không còn đau.
- Ăn uống cân bằng, bổ sung thực phẩm giàu omega-3, canxi và vitamin D.
Đừng quên xem:
- Xem chi tiết tổng quan bệnh: Bệnh De Quervain: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả
- Tham khảo thêm: Phục hồi chức năng sau mổ De Quervain – Bài tập và lưu ý quan trọng
12. Đặt lịch khám với chuyên gia
Nếu bạn đang gặp tình trạng đau cổ tay, khó cử động ngón cái và nghi ngờ mắc bệnh De Quervain, đừng để bệnh tiến triển nặng.
👉 Đặt lịch khám ngay với BS Lê Văn Quỳnh – chuyên điều trị phẫu thuật và bảo tồn bệnh De Quervain tại TP.HCM.
BS Lê Văn Quỳnh là một trong những chuyên gia uy tín trong điều trị các bệnh lý gân cơ bàn tay – cổ tay, đã giúp nhiều bệnh nhân cải thiện chức năng và trở lại sinh hoạt bình thường.